ساخت خانه های امروزی با حفظ اصالت های تاریخی

10 سال از 15 سال عمر کاری خود را صرف احیاء بافت تاریخی نراق کردم در طول این سالها ایمان داشته و دارم که نسل آینده به ارزش این کار پی خواهد برد. نسلی که دربه در به دنبال هویت تاریخی خود است  تا به آن افتخار کند . نسلی که بالاخره یک روزاز زندگی ماشینی و مدرنیته خسته خواهد شد و پناه خواهد آورد به دیوار های کاهگلی خانه های پدری  برای کسب آرامش .

آرامشی که استاد بنا آن را به خاطر تکرار ذکر بسم الله و گرفتن وضو در کار  خشت و گل به آن بخشیده است . بعضی مواقع به خشت های  بناهای تاریخی نراق که نگاه می کنم  انگار همه آنها با هم دارند ذکر یا علی(ع) را تکرار می کنند . چرا که اون روزها   کارگران  خشتمال با وضو وارد کار گل می شدند . هر پایی که به گل می زند  تا قوام پیدا کند بر لبانشان  ذکری بود از معصومین  . استاد خشت زدن هر خشتی که می زد ذکری می گفت و استادبنا هرخشت را با ذکر علی (ع) در جای خود قرار می داد.  

بنده مدتی در دوران نوجوانی توفیق شاگردی پیش دست استاد قنبرعلی عابدی یکی از آخرین نسل بازماندگان معماران قدیم شهر را داشتم . طبق همان سنت شریف اسلاف گذشته خود وقتی که دیوارمی چیدیم یا با آجرسقف می زدیم دائما برای گرفتن آجر ازدست کارگران ذکر علی (ع)  بر لبانش جاری بود!

اما الان چی ؟حجمی از بتن و فولاد در سقف  و بدنه خانه ها تزیق می شود بدون گفتن حتی یک  ذکر بسم الله.

خانه های امروزی حتی اگر با بهترین و مدرن ترین مصالح روزهم ساخته شود نمی تواند به انسان آرامش بدهد چرا که مسکن از ریشه سکون گرفته شده است یعنی محلی برای رسیدن به آرامش نه آسایش ، آرامش خوراک روح انسان ها است و این خوراک تنها در سایه نگاه الهی و اخلاقی معنا پیدامی کند . اگر خانه های امروزی  به نحو مطلوب و اصولی ساخته شود تنها می تواند موجبات آسایش ما  انسان ها را فراهم کند ولی آرامش چیزی نیست که معماران و مهندسان امروز بتوانند به راحتی آنرا در یک مسکن به وجود آورند .

آرامش محصول فکر و اندیشه است . فکری که به معمار و یا مالک بنا اجازه نمی داد  حتی حق نور همسایگان را ضایع کند . هیچگونه اشرافیت و مزاحمتی  در طراحی بنا وجود نداشت . بهترین اتاق خانه به میهمان اختصاص داشت ، چون با دل و جان میهمان را برکت خانه خود  می دانستند . بین فضا های خصوصی و عمومی تفکیک قائل می شدند ، چون نمی خواستند آرامش ساکنان مسکن و افرادی که در آن تردد دارند دچار مشکل شود .در بخشی از فضای منزل خود که  در معبر عمومی بود  پلکانی نصب می کردند  و اسم آن را می گذاشتند پیر نشین واعتقاد داشتند که نه تنها حق ندارند در معبر عمومی مزاحمت ایجاد کنند بلکه برای باقیات و صالحات خود می بایست  در ورودی منزل پلکانی تعبیه کند تا سالخوردگان بر روی آن نشسته ، نفسی تازه کرده برای اموات صاحب منزل فاتحه ای قرائت کنند .

 اما الان ما ساختمان می سازیم با سه پله آهنی مزاحم در معبر . نه تنها حق نور را از همسایه می گیریم بلکه پنجره ای باز می کنیم به عمد  که تا ته اتاق خواب همسایه از خانه ما پیدا باشد.وقتی هم که اعتراض کرد بادی در گلو انداخته به او می گوییم اگرناراحتی برو  جلوی ساختمان خود دیوار بکش!!! پشت بام منزل خود را با زدن سقف شیروانی می پوشانیم تا محلی باشد برای استراحت و تردد ساکنان خانه . کاری هم نداریم که ساکنان خانه های مجاور در منزل خود معذب هستند .

امیدوارم روزی  را شاهد باشیم که  نراقی های اصیل که از تمکن مالی خوبی هم برخوردار هستند خانه هایی بسازند مانند سرای خاتون در قمصر کاشان . این بنا یک شاهکار معماری ایرانی اسلامی به روش مدرن  با الهام گیری از سبک قدیم است .

برای کسب اطلاعات بیشتر در مورد این بنا می توانید از لینک زیر استفاده کنید .

  http://www.kashanart.com/modules.php?name=treeview&op=viewnodepage&nid=84